
Upadki cywilizacji Majów dzieliły setki lat, łączą je podobne wzorce
30 stycznia 2017, 12:05Specjaliści od dawna zastanawiają się, co doprowadziło do upadku cywilizacji Majów w IX wieku. Najnowsze badania radiowęglowe stanowisk archeologicznych pozwalają lepiej zrozumieć wydarzenia, które spowodowały, że kwitnące miasta zostały nagle opuszczone

W Szwecji piwo warzono już w epoce żelaza
21 czerwca 2018, 11:15Archeolodzy z Uniwersytetu w Lund odkryli skarbonizowane kiełkowane ziarna zbóż, co sugeruje, że piwo było wytwarzane w regionie nordyckim już w epoce żelaza. Odkrycia w Uppåkrze w południowej Szwecji wskazują na produkcję na dużą skalę, być może na święta lub handel.

Maskonury używają narzędzi
3 stycznia 2020, 05:32Brytyjscy zoolodzy zaobserwowali maskonury używające narzędzi. Niewykluczone, że ptaki morskie są bardziej inteligentne niż sądzimy. Naukowcy z Uniwersytetu w Oksfordzie dokonali dwukrotnej obserwacji wykorzystania narzędzia przez ten gatunek – raz na Islandii i raz u wybrzeży Walii.

Powstał największy komputer kwantowy. Operuje na 256 kubitach
12 lipca 2021, 10:19Fizycy z Harvard-MIT Center for Ultracold Atoms stworzyli specjalny typ komputera kwantowego, zwany programowalnym symulatorem kwantowym, który operuje na 256 kubitach. To niezwykle ważny krok w kierunku maszyn kwantowych działających na duża skalę. Wchodzimy na teren, którego dotychczas nikt nie badał, mówi profesor Mikhail Lukin

Średniowieczne manuskrypty to nie tylko domena mężczyzn. Wiemy, ile przepisały kobiety
24 marca 2025, 17:58Średniowieczne manuskrypty nieodmiennie kojarzą się z mrówczą pracą mnichów w skryptoriach. Wiemy jednak, że ich kopiowaniem zajmowali się nie tylko mnisi, ale i mniszki. Na przykład w 2019 roku opisywaliśmy badania, które dowiodły, że mniszki miały swój udział w tworzeniu luksusowych iluminowanych manuskryptów. Jak duży jednak był to udział? Zbadania tego zagadnienia podjęli się naukowcy z Wydziału Lingwistyki Uniwersytetu w Bergen, a wyniki swojej pracy opisali na łamach Humanities & Social Sciences Communications.
Muzyczny dreszcz emocji
21 listopada 2006, 12:10To, że muzyka wywołuje emocje, niekiedy bardzo silne, wiemy wszyscy. Ostatnie badania wykazały, że osoby, które są zaznajomione z muzyką, często jej słuchają, z większym prawdopodobieństwem doświadczają dreszczyku emocji w kluczowych momentach utworu. Dzieje się tak np. wtedy, kiedy składające się na symfonię dźwięki z cichych zmieniają się nagle w bardzo głośne, gdy zaczyna się partia solowa jakiegoś instrumentu czy w sytuacji, kiedy śpiewacy mają skontrastowane głosy.

Tybetańczycy a choroba wysokościowa
31 października 2007, 09:04Choroba wysokościowa "dopada" nawet najlepszych. Jak więc radzą sobie z niesprzyjającymi warunkami ludzie żyjący na Wyżynie Tybetańskiej? Rozwiązanie jest proste: dysponują naczyniami krwionośnymi o większym świetle.

Podział wśród mamutów
10 czerwca 2008, 09:11Mamuty nie były tak jednorodnym gatunkiem, jak wcześniej sądzono i nie wszystkie wyginęły, przetrzebione przez człowieka. Wyniki nowych badań genetycznych wskazują, że współistniały 2 podgrupy tych zwierząt. Jedna z nich zniknęła ok. 45 tys. lat temu, czyli na długo przed momentem pojawienia się w tych rejonach ludzi (Proceedings of the National Academy of Sciences).
Ślimak jak alga
28 listopada 2008, 01:04Badacze z Uniwersytetu Maine rozwikłali zagadkę ślimaka zdolnego do... przeprowadzania fotosyntezy. Okazuje się, że jego niezwykłe umiejętności są możliwe dzięki wyrafinowanej "kradzieży".

Niepłodność podczas głodówki
23 września 2009, 06:13Naukowcy z Yale University wyjaśniają, dlaczego długotrwała restrykcja kaloryczna prowadzi do niepłodności.